Rối loạn ám ảnh cưỡng chế có tên tiếng anh là Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) là một rối loạn tâm lý trong đó người bị mắc phải có những suy nghĩ ám ảnh liên quan đến sự hoàn hảo, sự sạch sẽ. Người bị OCD thường phải thực hiện các hành vi lặp đi lặp lại, làm những việc đơn giản nhiều lần hoặc tốn thời gian rất nhiều để đáp ứng đủ với những suy nghĩ của họ. Ví dụ như phải dọn dẹp rất nhiều để làm sạch bụi bẩn, mất nhiều thời gian sắp xếp mọi thứ thật hoàn hảo. OCD là một rối loạn rất phổ biến và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bị mắc phải.
Nguyên nhân gây rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Nguyên nhân chính gây ra rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng có một số yếu tố có thể đóng vai trò trong việc gây ra rối loạn này.
Một số yếu tố có thể góp phần vào việc gây ra OCD bao gồm di truyền, nếu trong gia đình của bạn có người mắc OCD thì khả năng bạn bị mắc bệnh này sẽ cao hơn. Ngoài ra, sự không cân bằng hóa học trong não cũng có thể đóng vai trò trong việc gây ra OCD.
Ngoài ra, các tác nhân tâm lý xã hội cũng có thể gây ra OCD, bao gồm căng thẳng tâm lý, sự căng thẳng trong cuộc sống và các trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ có thể tác động đến sức khỏe tinh thần. Tuy nhiên, những nguyên nhân này chưa được chứng minh chính xác và việc gây ra OCD là kết quả của nhiều yếu tố tương tác với nhau.
Các triệu chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Triệu chứng của OCD bao gồm những suy nghĩ ám ảnh và hành vi cưỡng chế. Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào loại OCD mà người bệnh mắc phải.
-
Suy nghĩ ám ảnh:
Các suy nghĩ không hợp lý, đáng sợ và khó kiểm soát thường xuyên xuất hiện trong đầu người bệnh. Suy nghĩ này thường liên quan đến sự lo lắng về sức khỏe, sự hoàn hảo từng chút một, sự sạch sẽ gọn gàng,….
-
Hành vi cưỡng chế:
Đây là những hành động lặp đi lặp lại, chủ yếu là để giảm bớt cảm giác lo lắng, sự hoang mang hay sự đau khổ. Hành động này có thể là rửa tay rất nhiều lần vì sợ bẩn, sắp sếp và kiểm tra đồ vật trong nhà phải thật hoàn hảo, trật tự,…
-
Khó kiểm soát:
Người bệnh thường đánh giá các hành vi hoặc suy nghĩ trở nên quá mức và khó kiểm soát. Họ có thể nghĩ rằng những hành vi này không cần thiết nhưng không thể ngăn được bản thân mình thực hiện.
Hậu quả của rối loạn ám ảnh cưỡng chế
OCD có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh và những người xung quanh, bao gồm:
-
Mất thời gian và năng lượng:
Các hành vi cưỡng chế của OCD thường là những hành động lặp đi lặp lại mà tốn kém nhiều thời gian và năng lượng, đôi khi đến mức làm ảnh hưởng đến công việc và các hoạt động hàng ngày.
-
Giảm chất lượng cuộc sống:
OCD có thể gây ra cảm giác lo lắng, sợ hãi và khó chịu, khiến người bệnh cảm thấy bất an, căng thẳng và khó chấp nhận. Điều này có thể dẫn đến sự cô lập xã hội, suy giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và tinh thần của người bệnh.
-
Ảnh hưởng tâm lý:
OCD có thể ảnh hưởng đến thư giãn và giấc ngủ, gây stress và căng thẳng. Ngoài ra còn gây ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội và làm giảm sự tự tin của người bệnh.
Cách điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế
Điều trị OCD thường bao gồm sự kết hợp giữa liệu pháp hành vi học và thuốc. Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh OCD:
-
Hành vi học:
hương pháp này nhằm giúp người bệnh thay đổi cách ứng xử với các suy nghĩ và hành vi cưỡng chế của họ. Họ sẽ được hướng dẫn để phát triển các kỹ năng và và cách để đối phó với các suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực.
-
Dùng thuốc:
Thuốc chủ yếu là thuốc chống trầm cảm để làm giảm triệu chứng OCD. Thuốc không giúp trị hoàn toàn, nhưng làm giảm các triệu chứng OCD hiệu quả.
-
Tư vấn tâm lý:
Người bệnh có thể cần tư vấn từ các chuyên gia trong lĩnh vực tâm lý học để giải quyết các vấn đề liên quan đến OCD và các vấn đề khác như lo lắng, trầm cảm và tự ti.
Vì vậy, nếu bạn hay người thân của bạn gặp phải OCD, nên tìm kiếm sự giúp đỡ và điều trị kịp thời để giảm thiểu tối đa các hậu quả tiêu cực của OCD và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Xem thêm: Làm Gì Khi Bị Tổn Thương Tâm Lý Và Cách Chữa Lành Tâm Hồn?