Trí tuệ cảm xúc (EQ – Emotional Quotient/Emotional Intelligence) là khả năng nhận thức, quản lý và điều chỉnh cảm xúc một cách tích cực. Quá trình này không chỉ hạn chế ở việc kiểm soát cảm xúc cá nhân, mà còn bao gồm khả năng nhận biết cảm xúc của người khác để đồng cảm, tạo ra giao tiếp tốt hơn và duy trì mối quan hệ lành mạnh với họ.
Chỉ số EQ cao giúp chúng ta phát triển và duy trì mối quan hệ hiệu quả với cấp trên, đồng nghiệp và bạn bè. Đồng thời, nó cũng giúp chúng ta đối phó với những tình huống căng thẳng, quản lý cảm xúc của bản thân và phát triển khả năng duy trì những cảm xúc tích cực. Cùng Trạm điểm qua một vài cách nâng cao chỉ số EQ để cải thiện khả năng giao tiếp tốt hơn nhé!
Nâng cao chỉ số EQ và mối liên hệ với khả năng nhận thức bản thân
Để cải thiện chỉ số EQ, việc nhận thức về cảm xúc của chính bản thân và những người xung quanh là yếu tố quan trọng nhất. Hiểu rõ khi nào mình cảm thấy lo lắng, buồn bã, tức giận, hoặc sợ hãi sẽ giúp chúng ta xử lý và truyền đạt cảm xúc một cách tích cực đến người khác. Vì vậy, từ bây giờ trở đi, hãy theo dõi và ghi chú lại những nguyên nhân gây ra những cảm xúc mạnh mẽ đó.
Học cách nhận biết cảm xúc của người khác cũng là cách nâng cao chỉ số EQ hiệu quả
Mặc dù tự nhận thức về bản thân là yếu tố cốt lõi giúp cải thiện chỉ số EQ, để áp dụng EQ một cách hiệu quả, bạn cũng cần biết cách xác định cảm xúc của người khác; đánh giá cách họ suy nghĩ, nhìn nhận về hành vi và cách giao tiếp của mình.
Khả năng điều chỉnh thái độ, hành động và cảm xúc của bản thân dựa trên nhận thức về thái độ, hành động và cảm xúc của người khác là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển trí thông minh cảm xúc. Nếu bạn không tự tin trong việc nhận biết cảm xúc của người khác, hãy dũng cảm hỏi họ về cảm giác của họ khi giao tiếp với bạn.
Rèn luyện kỹ năng lắng nghe
Giao tiếp giữa con người không chỉ bằng lời nói và câu từ, mà còn thông qua hình thức phi ngôn ngữ như cử chỉ, biểu cảm khuôn mặt, ánh mắt, nụ cười, giọng điệu, dáng đứng, và khoảng cách. Do đó, việc lắng nghe và theo dõi phản ứng và hành vi của đối tác sẽ giúp bạn tối ưu hóa giao tiếp.
Khác với việc lắng nghe thụ động, khi nghe chủ động, bạn tập trung hoàn toàn vào người nói, hiểu rõ thông điệp và thông tin mà họ truyền đạt, và phản hồi câu chuyện một cách chu đáo. Hành động này thể hiện sự tôn trọng đối tác và góp phần thúc đẩy mối quan hệ xã hội lành mạnh. Đặt câu hỏi, gật đầu đồng ý và tóm lược lại điểm trọng tâm của câu chuyện là những biểu hiện của kỹ năng lắng nghe chủ động.
Giao tiếp rõ ràng
Trong giao tiếp với cấp trên, đồng nghiệp, đối tác, gia đình hay bạn bè, việc hiểu rõ khi nào nên nói gì, viết gì và cung cấp thông tin là vô cùng quan trọng để xây dựng mối quan hệ bền vững.
Ví dụ, đối với một lãnh đạo, việc truyền đạt mục tiêu của tổ chức và công việc cụ thể cho nhân viên một cách rõ ràng, súc tích là điều cần thiết để mọi người hiểu và đáp ứng yêu cầu. Để cải thiện khả năng giao tiếp rõ ràng, hãy thực hành giao tiếp nhiều nhất có thể và tạo cơ hội cho người khác để họ có thể chia sẻ cảm xúc với bạn.
Nâng cao EQ sẽ giúp bạn kiểm soát cảm xúc của mình, từ đó giảm thiểu những hậu quả từ sự tức giận, căng thẳng và tuyệt vọng, và tạo điều kiện để đạt được nhiều thành công hơn trong cuộc sống. Hãy tham khảo và áp dụng những gợi ý mà Trạm đã chia sẻ, chắc chắn bạn sẽ nhận thấy tầm quan trọng của chúng.
